Estoński CIT, znany formalnie jako ryczałt od dochodów spółek, to alternatywna forma opodatkowania dostępna dla przedsiębiorców prowadzących działalność w formie spółek kapitałowych. Choć wprowadzony w Polsce w 2021 roku, w 2025 nadal budzi zainteresowanie wśród właścicieli firm, którzy szukają efektywnych sposobów na optymalizację obciążeń podatkowych. Przejście na estoński CIT może przynieść liczne korzyści, jednak aby z niego korzystać, podatnik musi spełnić szereg rygorystycznych warunków wynikających z ustawy o CIT.
CIT estoński warunki w 2025 roku – odpowiednia forma prawna
Jednym z głównych warunków, które musi spełnić spółka, aby móc przejść na estoński CIT, jest posiadanie odpowiedniej formy prawnej. Z opodatkowania estońskim CIT mogą korzystać:
- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.),
- spółki akcyjne,
- komandytowe i komandytowo-akcyjne,
- proste spółki akcyjne.
W każdym z tych przypadków wspólnikami mogą być wyłącznie osoby fizyczne. Spółka nie może posiadać tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, a także udziałów, akcji ani ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną.
Przychody i struktura działalności a estoński CIT
Kolejnym kluczowym warunkiem są źródła przychodu. Aby spółka mogła przejść na estoński, mniej niż 50% jej przychodów w poprzednim roku podatkowym może pochodzić:
- z wierzytelności,
- z odsetek,
- z części odsetkowej raty leasingowej,
- z praw autorskich i przemysłowych,
- z transakcji z podmiotami powiązanymi – w przypadku, gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana lub wartość ta jest znikoma.
Ponadto spółka nie może generować dominujących przychodów z tytułu darowizn, pożyczek czy świadczeń na rzecz fundacji rodzinnych, ponieważ są one traktowane jako tzw. ukryte zyski, które podlegają opodatkowaniu estońskim.
Zatrudnienie i forma pracy
Aby przejść na estoński CIT, podatnik musi zapewnić odpowiedni poziom zatrudnienia. Wymagane jest, aby przez co najmniej 300 dni w roku podatkowym spółka zatrudniała:
- co najmniej 3 osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę (w przeliczeniu na pełne etaty),
lub alternatywnie:
- inne osoby na podstawie umów cywilnoprawnych, o ile spółka ponosi na ich rzecz wydatki przewidziane w ustawie o CIT.
Dla nowych spółek, w pierwszym roku podatkowym, warunek ten może być spełniany w sposób proporcjonalny.
Sprawozdawczość finansowa a opodatkowanie estońskim CIT
Wymogiem formalnym jest również to, że podatnik nie może sporządzać sprawozdań finansowych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości (MSR). Spółka musi prowadzić księgi według przepisów krajowych.
Złożenie zawiadomienia
Podatnik, który chce korzystać z estońskiego CIT, musi złożyć zawiadomienie o wyborze tej formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Termin ten to koniec pierwszego miesiąca danego roku podatkowego. Niedochowanie tego terminu skutkuje koniecznością odroczenia decyzji o opodatkowaniu estońskim do kolejnego roku.
Wyłączenia i ograniczenia
Z możliwości skorzystania z CIT estońskiego są wykluczone:
- instytucje finansowe, pożyczkowe i leasingowe,
- podatnicy korzystający z pomocy publicznej w ramach SSE,
- podatnicy postawieni w stan likwidacji lub upadłości,
- podmioty utworzone w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia – przez co najmniej 24 miesiące od utworzenia.
Status małego podatnika
Dla wielu przedsiębiorców istotne jest, czy mogą zostać zakwalifikowani jako mały podatnik. Ma to bezpośredni wpływ na efektywną stawkę podatku. Dla małych podatników efektywne obciążenie (łącznie podatek CIT i PIT) może wynosić od 18,1% do 20%, podczas gdy w klasycznym CIT może sięgnąć nawet 26,29%.
Przejście na estoński CIT – uwaga na wymogi formalne – interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej
Jak wynika z 14.02.2025 r. (0114-KDIP2-2.4010.675.2024.2.IN), nawet podpisanie sprawozdania dokładnie jeden dzień po terminie przekreśla możliwość zastosowania estońskiego CIT. Fiskus jasno stwierdził, że:
„Samo sporządzenie sprawozdania (bez jego skutecznego podpisania) nie jest wystarczające dla skutecznego wyboru ryczałtu”.
Oznacza to, że podpis stanowi integralny element procesu sporządzania sprawozdania finansowego – nie można go traktować jako formalności.
Ministerstwo Finansów: liczy się data podpisu
Ministerstwo Finansów potwierdziło rygorystyczne podejście w interpretacji ogólnej z 25.01.2024 r. oraz w odpowiedzi na interpelację poselską z 16.01.2025 r. Wskazano, że decydująca jest data podpisu przez wszystkie wymagane osoby, a nie tylko przygotowanie dokumentu.
To podejście potwierdzają też standardy rachunkowości: za datę sporządzenia sprawozdania uważa się dzień złożenia ostatniego podpisu elektronicznego (KSR 14, pkt 3.15).
Podsumowanie
Estoński CIT to innowacyjna forma opodatkowania dochodów spółek, która oferuje elastyczność w zarządzaniu zyskami i pozwala znacząco odroczyć moment zapłaty podatku dochodowego. Jednak przejście na estoński CIT wymaga spełnienia precyzyjnie określonych warunków formalnych – od odpowiedniej formy prawnej i struktury właścicielskiej, przez źródła przychodów, poziom zatrudnienia, aż po terminowe złożenie zawiadomienia do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Dla wielu firm, zwłaszcza tych, które reinwestują zyski, jest to atrakcyjna alternatywa dla klasycznego CIT, ale przed podjęciem decyzji warto skorzystać z pomocy profesjonalistów, aby upewnić się, że wszystkie warunki są spełnione i że wdrożenie będzie zgodne z aktualnym stanem prawnym w 2025 roku.